De invloed van flexibiliteit in leertrajectorganisatie op leermotivatie van jonge cursisten in het tweedekansonderwijs

In 2013 stroomde 8,8% van de schoolverlaters zonder diploma uit het secundair onderwijs. Toch proberen steeds meer vroegtijdige schoolverlaters via het tweedekansonderwijs alsnog een diploma te behalen. Cursisten tussen 18 en 21 jaar vormen de laatste jaren dan ook een steeds groter wordende groep binnen het tweedekansonderwijs.

Dit onderzoek gaat na op welke manier de flexibiliteit in de leertrajectorganisatie van het tweedekansonderwijs een invloed heeft op de leermotivatie van deze jonge cursisten. Dit doen we door een antwoord te zoeken op de volgende onderzoeksvragen:

• ervaren cursisten een verschil in leermotivatie bij het volgen van een modulair leertraject in het TKO in vergelijking met het reguliere secundair onderwijs dat ze voordien volgden?

• welke vormen of aspecten van flexibiliteit hebben een invloed op de leermotivatie van jonge cursisten?

• hoe kunnen we verklaren dat sommige vormen van flexibiliteit een invloed hebben op de leermotivatie van jonge cursisten?

Om hierop een antwoord te vinden, voerden we een casestudy uit. De dataverzameling gebeurde via semi-gestructureerde interviews bij veertien respondenten uit drie centra voor volwassenenonderwijs, die tijdens het interview eveneens een survey invulden.

Uit dit onderzoek blijkt dat de respondenten binnen hun leertraject in het tweedekansonderwijs steevast autonome vormen van motivatie ervaren, terwijl ze in verband met hun leertraject in het secundair onderwijs vaker gecontroleerde vormen van motivatie rapporteren. Binnen de onderzochte flexibiliteitsdimensies zijn het vooral de dimensies die gerelateerd zijn aan tijd en ondersteuning die volgens de respondenten de leermotivatie beïnvloeden. Eén van de mogelijke verklaringen hiervoor is dat hun ervaring binnen het secundair onderwijs vaak negatief gekleurd was. Een andere verklaring kan gevonden worden in de mate waarin deze flexibiliteitsdimensies een invloed hebben op het gevoel van autonomie, betrokkenheid en competentie van de respondenten. Doordat deze flexibiliteitsdimensies hier vaak op inspelen, hebben ze een motiverend effect op de respondenten.