Etnisch-culturele diversiteit in de klasbib

10 augustus 2024

De doelstelling van dit onderzoek is drieledig. Ten eerste wordt gepeild naar hoe leerkrachten in de tweede graad van het Vlaamse basisonderwijs rekening houden met etnisch-culturele diversiteit bij de samenstelling van hun klasbibliotheek.


Ten tweede wordt onderzocht hoe leerkrachten etnisch-cultureel diverse boeken in de klaspraktijk integreren.


Ten derde wordt de aanwezigheid van etnisch-culturele diversiteit in het aanbod van de klasbibliotheken van de respondenten geanalyseerd. Het onderzoek hanteert een mixed-method aanpak, waarbij 12 kwalitatieve interviews werden gecombineerd met een kwantitatieve inventarisatie van 12 klasbibliotheken. De interviews met de respondenten gaven inzicht in de opvattingen, selectiekeuzes en klaspraktijken van leerkrachten. De inventarisaties onthulden de mate van etnischculturele diversiteit binnen het huidige boekenaanbod, gebaseerd op een systematische inhoudsanalyse waarin huidskleur centraal stond. De resultaten van de interviews tonen aan dat hoewel de leerkrachten het belang van etnisch-cultureel diverse kinderliteratuur erkennen, zij hier bij de boekenselectie en integratie in de klaspraktijk nauwelijks rekening mee houden. Het gebrek aan kennis en financiële middelen wordt door de respondenten als de belangrijkste belemmeringen genoemd. De bevindingen van de kwantitatieve inhoudsanalyse bevestigen de resultaten uit de interviews en tonen aan dat het boekenaanbod in de klasbibliotheken van de respondenten tekortschiet op vlak van etnisch-culturele diversiteit. Auteurs, illustratoren en (hoofd)personages met een donkere huidskleur zijn sterk ondervertegenwoordigd in de geïnventariseerde klasbibliotheken, wat de bevindingen uit eerdere buitenlandse onderzoeken lijkt te bevestigen. Op basis van deze onderzoeksresultaten werden er concrete praktijk- en beleidsaanbevelingen gedaan voor het Vlaamse onderwijsveld om de etnisch-culturele diversiteit in klasbibliotheken te vergroten en leerkrachten beter te kunnen ondersteunen in hun rol als samenstellers van de collecties

Author

Louis Bogaert

Promotor

Prof. dr. Free De Backer

Organisation

Iedereen Leest

Institution

Vrije Universiteit Brussel