Op voorhand nadenken over later? Onderzoek naar toekomstige levensplanning van ouderen in Vlaanderen
Door de vergrijzing wordt de bevolking steeds ouder. Om deze extra jaren met zoveel mogelijk levenskwaliteit door te brengen, moeten we er ons tijdig op voorbereiden.
Dit onderzoek haalt verschillende belangrijke thema’s voor de oude dag aan zoals woonsituatie, nieuwe technologie, financiële situatie en levenseinde. De onderzoeksvraag die we hier trachten te beantwoorden is: ‘welke opvattingen over de latere levensfase heersen er bij ouderen over deze thema’s?’
Aan de hand van vijf focusgroepen bevraagden we achtenveertig ouderen tussen zevenenvijftig en achtentachtig jaar oud.
Het onderzoek leert ons ten eerste dat ouderen liefst zo lang mogelijk in hun eigen huis blijven wonen. Soms is een verhuis echter onvermijdelijk. Omdat verhuizen moeilijker wordt naarmate de leeftijd toeneemt, is het belangrijk om er op tijd over na te denken. Ouderen die de stap zetten, kiezen meestal voor een appartement. Ook een serviceflat blijkt populair, maar deze woonvorm is enorm duur. Ouderen zijn het er dan ook over eens dat er te weinig betaalbare alternatieve woonvormen bestaan, al geven ze toe er nauwelijks van op de hoogte te zijn. Vervolgens hechten ouderen belang aan nieuwe technologie teneinde te functioneren in de huidige maatschappij. Nieuwe technologie bevordert immers de integratie in de maatschappij en de zelfredzaamheid van ouderen. Daarnaast zijn alle ouderen het eens dat het pensioen onvoldoende is om de verworven levensstandaard te behouden. Daarom is het belangrijk om op tijd te sparen of een andere bron van inkomsten, zoals een eigendom, te verwerven. Tenslotte hebben de meeste ouderen al nagedacht over het levenseinde. Beslissingen omtrent euthanasie, crematie of begrafenis zijn vaak reeds gemaakt. Toch is een loutere beslissing hieromtrent niet voldoende om zeker te zijn dat nabestaanden er ook effectief rekening mee houden. De beslissing moet officieel vastgelegd worden. De stap om dit te doen blijkt vaak moeilijk en daarbovenop geven sommige ouderen aan over onvoldoende informatie te beschikken over de gebruikte procedures.