Recht op Dringende Medische Hulp voor mensen zonder wettig verblijf in eerstelijnszone Leuven - Mogelijkheid tot uitrol van een medische kaart

13 oktober 2025

Een hedendaags probleem in onze maatschappij is de moeilijke toegang tot gezondheidszorg voor mensen zonder wettig verblijf. De dringende medische hulp procedure, waar mensen zonder wettig verblijf recht op hebben, kan verschillen per OCMW, wat maakt dat elk OCMW kampt met unieke problemen. Binnen eerstelijnszone Leuven wordt de huidige situatie, problematieken en barrières onderzocht. Deze problemen worden theoretisch aangepakt binnen deze dissertatie door het zoeken naar methoden om de procedure van dringende medische hulp binnen het OCMW te verbeteren. Een mogelijke optie is de medische kaart zoals die werkzaam is in de OCMW’s van Gent en Oostende. Verder onderzoekt deze studie de beslissingen die nodig zijn om de medische kaart te implementeren, welke factoren de implementatie belemmeren en faciliteren en welke informatie de betrokkenen nood aan hebben. Tot slot wordt er ook gekeken naar andere mogelijke oplossingen om de procedure van dringende medische hulp binnen eerstelijnszone Leuven te verbeteren.

De gegevens worden verzameld aan de hand van diepte-interviews (gecodeerd) binnen eerstelijnszone Leuven, Gent en Oostende tussen december 2024 en mei 2025. De respondenten zijn gemeenschapshelpers, sociaal zorgverleners, medewerkers van een overheidsinstantie, een apotheker en een expert in mensenrechten. Twee implementatiekaders, de TICD-checklist (Flottorp et al., 2013) en de CFIR-typologie (Damschroder et al., 2009), worden gebruikt om een volledig mogelijk beeld te verkrijgen van de beïnvloedende context in eerstelijnszone Leuven.

Uit dit onderzoek blijkt de medische kaart niet heel verschillend te zijn met de huidige situatie van betalingsverbintenissen in eerstelijnszone Leuven. Wel zou de medische kaart een opportuniteit kunnen bieden aan eerstelijnszone Leuven voor het langer verlenen van dringende medische hulp en het werken met een aparte afdeling voor de dringende medische hulp procedure. Evenzeer zou deze opportuniteit zich verder uitbreiden naar het meer verspreiden van informatie omtrent de hulpverlening, het hebben van een contactpersoon en het verlenen van meer proactieve zorgen.

Author

Laure De Cooman

Promotor

prof. dr. Koen Hermans

Organisation

Recht op Migratie vzw/Vluchtelingenhuis Leuven

Institution

KU Leuven