Jonge helden: maatschappelijk engagement bij Vlaamse scholieren

11 september 2025

Deze masterproef onderzoekt welke factoren het maatschappelijk engagement van VIP-jongeren

beïnvloeden die verbonden zijn aan de non-profitorganisatie YOUCA. Daarnaast wordt nagegaan

welke vormen van ondersteuning volgens deze jongeren hun engagement binnen YOUCA kunnen

versterken. Een VIP-jongere is een leerling gaande van het vierde tot en met het laatste jaar van

het secundair onderwijs die deelnam aan een VIP-dag van YOUCA en sindsdien als vrijwilliger actief

is of was binnen de organisatie. Deze studie draagt bij aan een beter begrip van maatschappelijk

engagement bij jongeren en biedt YOUCA inzichten om hun werking nauwer af te stemmen op de

noden van hun doelgroep.

De gegevens voor dit kwalitatieve onderzoek werden verzameld via acht semigestructureerde

individuele interviews en één duo-interview. In totaal namen tien jongeren deel, zowel huidige als

(tijdelijk) gestopte VIP-jongeren. De data werden verwerkt via thematische analyse.

Uit de resultaten blijkt dat sociale media een belangrijke bron van informatie zijn en jongeren kunnen

aanzetten tot engagement. Ook sociaal contact speelt een centrale rol: nieuwe mensen leren kennen

en bestaande vriendschappen zijn voor veel jongeren een belangrijke motivatie om deel te nemen

of actief te blijven. Toch is de helft van de bevraagde jongeren na de VIP-dag en/of de YOUCA Action

Day niet meer actief binnen de organisatie. Belemmerende factoren hierbij zijn onder andere

tijdsgebrek door school, studentenjobs en hobby’s, de afstand tot activiteiten en de drempel om

alleen deel te nemen zonder vrienden.

YOUCA kan het engagement versterken door na de VIP-dag voldoende opvolging te voorzien,

bijvoorbeeld via regelmatige VIP-meetings of een vaste contactpersoon. Regionale activiteiten en2

bijkomende filialen kunnen de afstandsdrempel verlagen. Daarnaast zou YOUCA sociale media

strategischer kunnen inzetten, onder meer met inhoudelijke posts over maatschappelijke thema’s,

geïnspireerd op kanalen zoals @nws.nws.nws. Aansluitend onderzoek kan nagaan of gelijkaardige

factoren en behoeften ook gelden binnen andere vrijwilligers en non-profitorganisaties.

Author

Lieze Van Dorpe

Promotor

Prof. Dr. Free De Backer

Organisation

YOUCA

Institution

Vrije Universiteit Brussel