Kritische succesfactoren voor het ontstaan en de werking van schoolkoren in het basisonderwijs in Vlaanderen

Deze masterscriptie is het eindresultaat van een onderzoek dat gevoerd werd over schoolkoren in het gewone basisonderwijs in Vlaanderen. Koor&Stem, de Vlaamse amateurkunstenorganisatie voor vocale muziek, stelt namelijk vast dat leerlingen in het basisonderwijs minder gemakkelijk dan vroeger in contact komen met (koor)zang op school. In dit onderzoek worden daarom kritische succesfactoren gezocht voor een vorm van die koorzang, namelijk schoolkoren, en meer bepaald voor de oprichting en een goede werking ervan.

Aan de hand van beleidsdocumenten komen we meer te weten over de huidige visies op cultuur- en zangeducatie in het onderwijs, vanuit mondiaal, Europees en Vlaams oogpunt. Een verdere literatuurstudie verantwoordt de keuze ervoor te ijveren dat meer kinderen zingen en behandelt de geschiedenis van het Vlaamse zangonderwijs. We staan ook stil bij het bestaande aanbod van Koor&Stem om het zingen op de basisschool te stimuleren en kijken naar enkele 'good practices' uit het buitenland.

Dankzij een kwantitatieve bevraging krijgen we een zicht op de aanwezigheid van bestaande schoolkoren of van basisscholen die aandacht schenken aan een zangcultuur. Een kwalitatieve bevraging (via interviews en focusgroepen) levert verdere inhoudelijke informatie op die ons in staat stelt kritische succesfactoren voor schoolkoren te bepalen en behoeften van schoolkoordirigenten te detecteren.

We leren dat er in Vlaanderen heel wat schoolkoren actief zijn. Een cruciale factor daarvoor blijkt de aanwezigheid van een leerkracht of directeur die er de schouders onder wil en kan zetten vanuit een persoonlijke interesse, motivatie en kunde. Verder kunnen organisatorische factoren zoals tijd en ruimte ook deel uitmaken van een succesformule voor schoolkoren. Aan het einde van deze scriptie zijn aanbevelingen te vinden voor het Vlaamse onderwijsbeleid, voor Koor&Stem en voor basisscholen zelf.