Waardering van stadsgroen in Antwerpen

Welke types stadsgroen verkiezen de inwoners van de stad Antwerpen in hun leefomgeving? Dit masterproefonderzoek peilt naar de voorkeuren voor groenzones in Antwerpen en in ‘de groene zes’, een samenwerkingsverband tussen enkele gemeenten ten noordoosten van de stad. Ook de mate waarin een groene woonomgeving en demografische factoren deze waardering beïnvloeden wordt beschouwd. De voordelen van stadsgroen zijn talrijk. Groenzones verhogen de biodiversiteit, zuiveren de lucht en de bodem, reguleren het klimaat, temperen extreme temperaturen en verzekeren verschillende fysieke en mentale gezondheidsvoordelen. Hoewel deze effecten alsmaar belangrijker worden door de biodiversiteitscrisis, de klimaatverandering en de toenemende urbanisatiegraad heerst er in veel steden toch een groentekort. Bovendien blijft er veel onduidelijkheid over de waardering van stadsgroen. Analyseren in welke mate inwoners zich bewust zijn van deze voordelen en aan welke types groenzones ze de voorkeur geven in hun leefomgeving is dus belangrijk om gerichte groenplannen te kunnen ontwikkelen en implementeren. Dergelijke duurzame ontwikkelingen zijn cruciaal om de leefbaarheid van onze steden te verzekeren. In dit onderzoek ligt de focus op Antwerpen omdat verschillende wijken in deze stad ondanks de ontwikkelde groenplannen en verschillende vergroeningsinitiatieven met een groentekort kampen. Er is dus nog heel wat ruimte voor verbetering om de nieuwe 3-30-300 groennormen te halen. De regio van Antwerpen en de groene zes kent ook het grootste aantal aanvragen voor boomkapvergunningen. Dit maakt het interessant om de waardering van stadsgroen verder te onderzoeken. Hiervoor werd een best-worst scaling keuze-experiment opgezet waarbij respondenten uit de dertien geselecteerde types groenzones diegenen kozen die het meest en het minst met hun voorkeuren overeen kwam. De resultaten tonen aan dat een boomrijk park en een beleefbos zowel op korte als op lange afstand het sterkst gewaardeerd worden. Ook infrastructuurgroen krijgt vaak de voorkeur. Minder waardering is er voor een bomenrij op straat en dak- en geveltuinen. Voor de overige opties tonen de resultaten weinig uitgesproken verschillen in voorkeur. Uit dit verkennend onderzoek blijkt verder ook dat de schaal van een groenzone en het stadsgevoel dat een groenzone creëert de twee belangrijkste factoren zijn die de waardering van stadsgroen beïnvloeden, gevolgd door de speel- en beweegmogelijkheden. Als beleidsmaker is het dus relevant om deze eigenschappen van groenzones in rekening te brengen bij het ontwikkelen van nieuwe groenplannen.